Przedsiębiorstwa mogą płacić niższe podatki wykorzystując możliwości, jakie dają przepisy. Korzystanie z optymalizacji podatkowej pozwala obniżyć obciążenia podatkowe, a co za tym idzie prowadzi do wzrostu efektywności działania, a przede wszystkim do poprawy wyniku finansowego. Kluczowe jest w tym przypadku opracowanie odpowiedniej, dopasowanej do potrzeb analizy oraz stworzenie na jej podstawie strategii podatkowej, która pozwoli w bezpieczny sposób minimalizować obciążenia na rzecz urzędu skarbowego. Stworzenie dobrej strategii podatkowej może wiązać się z wymogiem zatrudnienia specjalistów np. doradcy podatkowego, co wiąże się z dodatkowymi kosztami, jednak zlecenie tych czynności wykwalifikowanemu podmiotowi powinno przynieść wymierne korzyści. Na rynku istnieje wiele firm oferujących usługi w zakresie optymalizacji podatkowej, należy jednak uważnie wybrać doradcę- wykwalifikowane biuro rachunkowe, czy kancelarię podatkową, które posiada ją odpowiednie doświadczenie, a czynnościami, które zlecamy zajmie się doradca podatkowy, biegły rewident, czy też ekspert podatkowy. Istotne jest też minimalizowanie ryzyka związanego z zastosowaniem określonych rozwiązań- trzeba podkreślić, iż należy weryfikować wykładnie obowiązujących przepisów podatkowych przez organy skarbowe, orzecznictwo sądów administracyjnych (WSA, NSA) oraz Trybunału Konstytucyjnego.
Istnieje kilka prostych rozwiązań, których zastosowanie zoptymalizuje obciążenia podatkowe. Opisujemy je poniżej, w pierwszej kolejności koncentrując się na mniejszych firmach.
Jednorazowa amortyzacja – pomoc de minimis.
Nowe firmy, które rozpoczęły działalność gospodarczą w trakcie trwania roku podatkowego, a także mali podatnicy mogą jednorazowo zamortyzować środki trwałe zaliczone do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym aktywa te zostały wprowadzone do ewidencji. Wartość w ten sposób zamortyzowanych aktywów nie może jednak przekroczyć kwoty 50 tys. euro, przeliczonej po kursie średnim NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonuje się jednorazowej amortyzacji. Przy obliczaniu powyższego limitu do wartości aktywów nie wlicza się tych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych poniżej 3,5 tys. zł, które umorzono jednorazowo zgodnie z przepisami podatkowymi.
Powyższe zasady dotyczące jednorazowej amortyzacji (pomoc de minimis) uregulowane zostały w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w art. 16 k ust. 7 – 13 oraz ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 22 k ust. 7 – 13.
Powyżej posłużono się pojęciem małego podatnika. Mały podatnik wg ustaw o podatkach dochodowych to podmiot, u którego wartość przychodu ze sprzedaży wraz z podatkiem należnym VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 1 200 tys. euro przeliczonej po kursie średnim NBP z na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy, w zaokrągleniu do 1 tys. zł.
Rozliczanie strat podatkowych.
W myśl art. 7 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (w przypadku osób fizycznych – art. 9 ust. 3 – 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) dochód w danym roku podatkowym można obniżyć o poniesioną stratę podatkową w najbliższych po sobie następujących 5 latach podatkowych. Odliczenie takie w którymkolwiek z tych lat nie może jednak przekroczyć połowy kwoty tej straty. Planując odpowiednią strategię podatkową warto pamiętać o tym, aby w kolejnych latach podatkowych wykazywać dochody na poziomie, który pozwoli poniesione wcześniej straty odliczyć w pełnej wysokości.
Jeżeli przedsiębiorstwo planuje osiągnięcie straty podatkowej, należy również rozważyć, zastosowanie obniżonych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Jest to ważne w szczególności w przypadku, kiedy planowany budżet na lata przyszłe wykazuje wyniki finansowe na takim poziomie, który nie pozwoli na rozliczenie osiągniętej wcześniej starty w pełnej wysokości.
Uproszczone zaliczki na podatek dochodowy.
Firmy mogą również skorzystać z możliwości wpłacania zaliczek miesięcznych w uproszczonej formie. Istotą takiego rozwiązania jest wpłacanie zaliczek miesięcznych w wysokości 1/12 podatku należnego, wykazanego w zeznaniu złożonym za rok poprzedni. W przypadku, kiedy w zeznaniu, o którym mowa wyżej nie wykazano podatku należnego, istnieje możliwość wpłacania zaliczek miesięcznych w wysokości 1/12 podatku należnego wynikającego z zeznania złożonego dwa lata wcześniej. Jeżeli również w zeznaniu, jakie złożono dwa lata wcześniej podatek należny nie został wykazany- nie ma niestety możliwości wpłacania podatku w formie uproszczonej.
Aby skorzystać z powyższego rozwiązania należy zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie wpłaty pierwszej zaliczki w roku podatkowym, w którym po raz pierwszy wybrano uproszczoną formę wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Warto pamiętać, ze zawiadomienie takie dotyczy również kolejnych lat podatkowych. W przypadku, kiedy zostanie podjęta decyzja o zaprzestaniu korzystania z uproszczonej formy wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, należy w formie pisemnej zawiadomić o tym fakcie właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie wpłaty pierwszej zaliczki za dany rok podatkowy.
Zaliczki wpłaca się w całym roku podatkowym, w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za ostatni miesiąc należy wpłacić w terminie do 20 dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego. Do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego składa się fiskusowi zeznanie o wysokości dochodu (starty) osiągniętego w roku podatkowym. W tym samym terminie należy również wpłacić podatek należny lub różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.
Wyżej opisane zasady wynikają z art. 25 ust. 6 -10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak również art. 44 ust. 6a- 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Uproszczone zaliczki na podatek dochodowy należy stosować, jeżeli planuje się w danym roku podatkowym osiągnąć dochód wyższy niż w latach poprzednich. Przyjęcie takiego rozwiązania prowadzi do opóźnienia wydatkowania przez przedsiębiorstwo środków pieniężnych, a także poprawy przepływów pieniężnych (cash flow). „Zaoszczędzoną” w ten sposób gotówkę można przeznaczyć np. na inwestycje w środki trwałe.