Błąd podstawowy w księgach rachunkowych – jak dokonać korekty sprawozdania finansowego sporządzonego według polskich standardów rachunkowości
Przy prowadzeniu działalności gospodarczej może dojść do powstania błędów, które w przypadku podmiotów prowadzących księgi rachunkowe mają wpływ na sprawozdania finansowe. W zależności od tego czy błąd jest istotny czy też nie oraz czy wykryto go przed czy po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego różne, będą skutki ujęcia tego zdarzenia w księgach rachunkowych Jednostki. Zasady ujęcia błędu podstawowego w księgach rachunkowych reguluje ustawa o rachunkowości w art. 54. oraz Krajowy Standard Rachunkowości nr 7.
W zakresie międzynarodowych standardów rachunkowości błąd podstawowy regulują: Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów”, MSR 10 „Zdarzenia następujące po dniu bilansowym”, MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”.
Sposób ujęcia w księgach rachunkowych wykrytego błędu zależy od kilku czynników:
- momentu, w którym błąd ujawniono, a mianowicie przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego lub po jego zatwierdzeniu,
- istotności popełnionego błędu: błąd istotny i błąd nieistotny
Czym jest błąd podstawowy – definicja
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości Jednostki zobowiązane są stosować przyjętą politykę rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. W kontekście wyżej wymienionego przepisu błędem podstawowym będzie błąd, którego popełnienie prowadzi do tego, że sprawozdanie finansowe za dany rok obrotowy lub / i lata poprzednie nie będzie można uznać za rzetelne i prawidłowo odzwierciedlające sytuacje majątkową i finansową Jednostki.
Błędy popełnione w poprzednich latach obrotowych definiuje szczegółowo Krajowy Standard Rachunkowości nr 7, zgodnie z którym błędami takimi są pominięcia lub nieprawidłowości w sprawozdaniach finansowych Jednostki za poprzedni rok bądź wcześniejsze lata obrotowe, powodujące na tyle istotne zniekształcenie danych sprawozdawczych zawartych w zatwierdzonych sprawozdaniach finansowych za poprzednie lata, że sprawozdania te nie mogą być uznane za jasno i rzetelnie przedstawiające sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki.
Błędy te są wynikiem nieuwzględnienia lub niewłaściwego uwzględnienia wiarygodnych informacji:
- które były dostępne w momencie zatwierdzania sprawozdań finansowych sporządzonych za te lata;
- co do których można by oczekiwać, że zostaną otrzymane i uwzględnione w toku sporządzania tych sprawozdań finansowych.
Najczęściej błędy są wynikiem pomyłek arytmetycznych, niewłaściwego zastosowania zasad (polityki) rachunkowości, niedopatrzeń, błędnej interpretacji zdarzeń, a nawet oszustw.